لوله مانیسمان چیست؟+ 6 کاربرد لوله مانیسمان

لوله‌های فولادی به دو گروه مانیسمان (بدون درز) و درزدار تقسیم می‌شوند که هریک دارای ویژگی‌ها و مشخصات خاص خود هستند و در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، پتروشیمی و نیروگاه‌ها کاربرد دارند. لوله‌های مانیسمان یا بدون درز دارای استحکام و مقاومت بالایی هستند که برای انتقال سیالات تحت فشار و کاربردهای حساس مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله از آهن صد به معرفی لوله مانیسمان، کاربردها، روش تولید و استانداردهای ساخت لوله‌های مانیسمان می‌پردازیم.

لوله مانیسمان چیست؟

لوله مانیسمان، نوعی از لوله‌های فولادی که در هنگام تولید هیچ جای جوشی روی سطح آنها وجود ندارد. این لوله‌ها دارای سطحی ساختار یکپارچه‌ای هستند. معمولا از فولاد با کیفیت بالا ساخته شده و دارای مقاومت زیادی در برابر دما، فشار و ضربه هستند؛ به همین دلیل بیشتر در صنایع حساس به کار می‌روند.  فشار کاری این لوله‌ها با توجه به دما، سایز و ضخامت آنها تعیین می‌شود. این لوله‌هادر انواع مختلفی تولید می‌شوند که در ادامه آنها را توضیح می‌دهیم. 

روش ساخت و فرآیند تولید لوله مانیسمان

روش تولید لوله‌های مانیسمان به دلیل اینکه از هیچ درز جوشی برخوردار نیستند، فرایند سختی است. برای تولید این لوله‌ها، ابتدا، شمش‌های فولادی برش داده می‌شوند و درون کوره داغ قرار می‌گیرند. پس از اینکه به اندازه کافی حرارت دیده اند، از بین غلتک‌ها عبور می‌کنند و به شکل گرد درمی‌آیند.  پس از شکل دهی، لوله‌ها توسط سنبه‌هایی سوراخ شده و به لوله تبدیل می‌شوند. بعد از آن وارد دستگاه النگاتور می‌شوند تا سطح آن صاف شود. سپس، سنبه 12 متری به داخل لوله شلیک می‌شود. در صورت نیاز به تاب‌گیری لوله صاف می‌شود. در نهایت، فرایند خنک سازی انجام می‌شود و لوله‌ها مورد آزمایش قرار می‌گیرند. این آزمایشات برای بررسی کیفیت، عدم وجود عیب و غیره است. 

استانداردهای ساخت لوله مانیسمان 

برای اینکه این لوله‌ها از مقاومت و استحکام کافی برخوردار باشند باید در زمان تولید برخی از استانداردها رعایت شوند. مهم‌ترین استانداردی که در زمان تولید این لوله‌ها باید رعایت شود، ASTM A53 و ASTM A106 هستند که فشاری که لوله‌ها می‌توانند تحمل کنند را مشخص می‌کنند. به عنوان مثال لوله‌های تولید شده بر اساس استاندارد A53 برای انتقال سیالات با فشار کم مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

استاندارد دیگری که در تولید این لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، DIN است. این استاندارد مشخص کننده ضخامت، سایز و قطر لوله‌ها است. لوله‌های تولید شده بر اساس استاندارد DIN توانایی تحمل فشارهای بالا را دارند. همچنین، استاندارد ASME از استانداردهای مهمی است که در تولید لوله‌های مانیسمان کاربرد فراوان دارد. از مهم‌ترین نوع استانداردهای ASME می‌توان به استاندارد ASME B36.10 اشاره کرد که هر طول، ضخامت و طول لوله‌ها برای تحمل چه میزان فشاری متناسب هستند. علاوه بر این، استاندارد API مانند سایر سایر لوله‌ها برای مانیسمان هم قابل استفاده است که برای لوله‌های انتقال نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

ویژگی ها و مشخصات لوله مانیسمان 

لوله‌های مانیسمان دارای انواع مختلفی هستند که هر یک ویژگی‌ها و مشخصات خاصی را شامل می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی‌های این لوله‌ها عبارتند از:

• دارای ساختاری یکپارچه و بدون درز جوش هستند که این ویژگی باعث می‌شود این لوله‌ها از استحکام بالایی برخوردار باشند.
• لوله‌های مانیسمان دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی هستند و دوام بالایی در شرایط سخت دارند.
• به دلیل داشتن مقاومت و استحکام بالا، برای انتقال سیالات با دما و فشار بالا مناسب هستند. 
• در ساخت لوله مانیسمان از هیچ‌گونه مواد شیمیایی و سمی استفاده نمی‌شود به همین دلیل بسیار تمیز هستند. 
• لوله‌های مانیسمان دارای ضخامت 1 تا 12 اینچ، سایز 1.8 تا 28 اینچ و طول 6 تا 12 متری تولید می‌شوند به همین دلیل انعطاف‌پذیری خوبی برای تولید انواع لوله در قطر، سایز و ضخامت متفاوت دارند. 

این ویژگی‌ها در لوله‌های مانیسمان باعث شده است که در بسیاری از صنایع مهم و کاربردهای حساس گزینه مناسبی باشند. 

انواع لوله مانیسمان تولید شده

همانطور که گفته شد این لوله‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند و هر یک دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی هستند. تقسیم‌بندی لوله‌های مانیسمان بر اساس رده است که رده عددی است که بر اساس آن قطر خارجی لوله مشخص می‌شود. این لوله‌ها به 6 رده تقسیم می‌شوند که شامل:

• لوله مانیسمان رده 20: این نوع از لوله‌های مانیسمان دارای ضخامت بین 2 تا 6 میلی‌متر، سایز 1 تا 12 اینچ و وزن 300 کیلوگرم هستند این لوله‌ها برای فشارهای پایین‌تری مانند سیستم‌های انتقال آب و گاز با فشار پایین و صنایع عمومی مناسب هستند. 
• لوله مانیسمان رده 40: لوله‌های رده 40، دارای ضخامت بین  2 تا 12 میلی‌متر و سایز بین 1 تا 12 اینچ هستند و برای انتقال سیالات در صنایع مختلف کاربرد دارند.
• لوله مانیسمان رده 60: لوله مانیسمان رده 60 جزوه کم متقاضی ترین نوع هستند. این رده از لوله‌ها برخلاف سایر لوله‌های مانیسمان بدون درز نیستند و قطر آنها بین 8 تا 24 اینچ متغیر است که عامل تعیین‌کننده‌ای برای وزن این لوله‌ها است. 
• لوله مانیسمان رده 80: این رده از لوله‌های مانیسمان برای کاربردهایی با فشار بالا و شرایط محیطی سخت تولید شده اند. دارای ضخامت بین 3 تا 9 میلی‌متر، وزن 150 کیلوگرم و قطر بین 0.5 تا 16 اینچ است. 
• لوله مانیسمان رده 120: این لوله‌ها دارای وزن 700 کیلوگرم هستند و صنایع پتروشیمی، نیروگاه‌ها، پروژه‌های عظیم صنعتی، و خطوط انتقال گاز و نفت با فشار بسیار بالا استفاده می‌شوند. سایز و ضخامت این لوله‌ها بر اساس نیاز مشتری متغیر و متنوع است. 
• لوله مانیسمان رده 140: لوله‌های رده 120 برای صنایع و کاربردهای خاص که فشار و دما به شدت بالا است، استفاده می‌شود و در وزن‌های بسیار زیادی تولید می‌شوند. 

کارخانه‌های تولید کننده لوله مانیسمان

کارخانه‌های تولید کننده لوله مانیسمان عبارتند از:

• کارخانه لوله مانیسمان اهواز
• کارخانه لوله مانیسمان گستر اسفراین
• لوله مانیسمان دقیق کاوه ایرانیان
• لوله مانیسمان ساوه
• پروفیل سازی جباری
• کارخانه گروه ملی صنعتی فولاد ایران
• شرکت پروفیل فولاد اصفهان
• کارخانه لوله مانیسمان اصفهان

مطلب مرتبط زمان مطالعه 5

کارخانه‌های برتر تولید کننده لوله مانیسمان

برای آشنایی با برترین کارخانه‌های تولید کننده لوله مانیسمان بهتر است، این مقاله را مطالعه کنید

تفاوت تولید لوله مانیسمان و درزدار

هر دو نوع لوله درزدار و بدون درز در بسیاری از صنایع کاربردهای گسترده‌ای دارند. اما دارای تفاوت‌هایی هستند که آشنایی با آنها برای انتخاب بهترین گزینه از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه تفاوت‌های لوله‌های درزدار و بدون درز را بیان می‌کنیم.

• لوله‌های درزدار مقاومت کمتری در برابر فشار و دمای بالا نسبت به لوله‌های بدون درز دارند.
• لوله‌های مانیسمان به دلیل فرایند تولید پیچیده‌ای که دارند دارای قیمت بالاتری هستند.
• معمولا برای انتقال سیالاتی با فشار بالا مانند نفت و گاز ار لوله‌های بدون درز که مقاومت بالای دارند، از لوله مانیسمان استفاده می‌‌شود.
• لوله‌های درزدار هیچ محدودیتی در تولید از نظر سایز، ضخامت و طول ندارند، اما لوله بدون درز ( مانیسمان) این قابلیت را ندارند.
• لوله‌های بدون درز دارای ساختاری یکپارچه و سطحی مسطح هستند، اما لوله‌های درزدار داری سطحی مارپیچی و همراه با درز جوش هستند. 
• تفاوت تولید لوله مانیسمان و درزدار در مواد اولیه آنها است. برای تولید لوله مانیسمان از شمش فولادی استفاده می‌شود و برای تولید لوله درزدار از ورق‌های فولادی استفاده می‌شود. 

کاربرد لوله مانیسمان 

همانطور که گفته شد، لوله‌های مانیسمان دارای کاربردهای گسترده‌ای در بسیاری از صنایع دارند. مهم ترین کاربردهای لوله‌ مانیسمان عبارتند از:

1. از لوله‌های مانیسمان به دلیل مقاومتی که دارند برای خطوط انتقال نفت و گاز  استفاده می‌کنند.
2. لوله‌های مانیسمان به دلیل مقاومت بالایی که در برابر دما و فشار بالا دارند برای سیستم خنک‌کننده، خطوط بخار و سیستم‍‌های انتقال گرما مورد استفاده قرار می‌گیرند. 
3. این لوله‌ها در سیستم‌های آبرسانی کاربرد دارند.
4. لوله‌های مانیسمان برای انتقال آب شور و جلوگیری از خوردگی در صنعت کشتیرانی قابل استفاده هستند.
5. در سیستم‌های تهویه هوا، گرمایشی و سرمایشی از این لوله‌ها استفاده می‌شود.
6. به دلیل اینکه مقاومت و استحکام بالایی دارند و در مقابل زنگ‌زدگی مقاوم هستند از این لوله‌ها به عنوان عایق برای کابل‌های برق استفاده می‌شود. 

بررسی کیفیت لوله مانیسمان تولید شده

در بررسی کیفیت لوله‌های مانیسمان تولید شده باید به برخی نکات توجه کنید تا از کیفیت این لوله‌ها اطمینان حاصل کنید. 

• سطح: لوله‌های مانیسمان تولید شده باید سطحی یکپارچه، بدون خراش و درز جوش داشته باشند که با لمس لوله می‌توانید این مورد را بررسی کنید. 
• ابعاد و اندازه: ضخامت، قطر و طول لوله‌های تولید شده باید مطابق با مشخصات فنی باشند تا مشکلی برای پروژه ایجاد نشود. با دستگاه‌های اندازه‌گیری می‌توان این مورد را چک کرد. 
• سطح مقطع: در برخی موارد ممکن است که تولید کنندگان مرحله نورد کاهشی را درست انجام نداده باشند به همین دلیل سطح لوله به جای گرد بودن، بیضی است که این می‌تواند مشکل ساز باشد. 
• رنگ: لوله‌های مانیسمانی که دارای کیفیت خوبی نیستند، سطح آنها به رنگ آهن نزدیک است و هیچ درخششی ندارد.
• علامت استاندارد: این لوله‌ها باید علامت تجاری استاندارد را داشته باشند تا مطمئن شوید که بر اساس استانداردها تولید شده‌اند. 

قیمت لوله مانیسمان در رده های مختلف

از آنجا که این لوله‌های مانیسمان در انواع و ویژگی‌های مختلفی تولید می‌شوند، قیمت آنها ممکن است متغیر باشد. در ادامه  به مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت لوله مانیسمان اشاره می‌کنیم:

1. مواد اولیه: لوله‌های مانیسمان معمولا از سه جنس فولاد آلیاژی، فولاد، کربن استیل و  استنلس استیل ساخته می‌شوند هر یک از این مواد اولیه می‌تواند قیمتی متفاوت داشته باشند.
2. رده: این لوله‌ها در 6 رده مختلف تولید می‌شوند که هر رده دارای ضخامت، طول و وزن متفاوتی است. این ویژگی‌ها به طور مستقیم بر قیمت لوله مانیسمان تاثیرگذارند.
3. برند تولیدکننده: کارخانه‌های متعددی این محصول را تولید می‌کنند که نوع برند و کیفیت تولید می‌تواند بر قیمت لوله مانیسمان تاثیر بگذارد. به عنوان مثال کارخانه گروه ملی صنعتی از گران‌ترین کارخانه‌های تولید کننده لوله مانیسمان است. 
4. شرایط بازار: نوسانات بازار فولاد و وضعیت اقتصادی کشور می‌تواند به طور مستقیم بر قیمت این لوله‌ها تاثیر داشته باشد.
5. اندازه و ضخامت: لوله‌هایی که دارای قطر بزرگ‌تر، ضخامت بیشتر و وزن سنگین‌تر، معمولا قیمت بالاتری دارند.
6. هزینه حمل‌ونقل: هزینه حمل نقل لوله‌ها نیز می‌تواند به طور مستقیم بر قیمت نهایی لوله‌های مانیسمان تاثیر بگذارد؛ با توجه به مسافت این هزینه متغیر است. 

مجموع این عوامل می‌توانند بر قیمت لوله‌ مانیسمان با رده‌های مختلف تاثیر بگذارد. 

نحوه خرید لوله مانیسمان

پس از آشنایی کامل با لوله‌های مانیسمان، اگر قصد خرید این لوله‌ها را دارید، باید مراحل زیر را طی کنید: 

1. شناسایی نیاز و کاربرد: ابتدا باید مشخص کنید که این لوله‌ها را برای چه کاربردی نیاز دارد و مشخصات فنی لوله‌های مورد نیاز شما چیست؟
2. استعلام قیمت: بر اساس نیاز خود باید قیمت روز لوله مانیسمان را از منابع معتبر استعلام بگیرید و قیمت‌های هر تامین کننده را با یکدیگر مقایسه کنید. می‌توانید به دو صورت آنلاین و حضوری قیمت‌ها را به دست بیاورید. بهترین منبع برای استعلام قیمت، آهن صد است. 
3. انتخاب تامین‌کننده: پس از مقایسه قیمت‌ها، می‌توانید یک تامین‌کننده معتبر و شناخته شده که کیفیت و اصالت محصول را تضمین می‌کند، انتخاب کنید.
4. ثبت سفارش: پس از انتخاب تامین‌کننده، باید سفارش خود را ثبت کنید. می‌توانید با کارشناسان و متخصصان فروش تماس بگیرید و مشخصات فنی محصول مورد نظر خود را به دقت بیان کنید. 
5. دریافت محصول: زمان تحویل و نحوه حمل و نقل لوله‌ها را هماهنگ کنید و در زمان تحویل کیفیت و وضعیت لوله‌ها را بررسی کنید تا از تطابق محصول با مشخصات ثبت‌شده اطمینان حاصل کنید. 

با رعایت نکات گفته شده می‌توانید بهترین انتخاب را بر اساس پروژه‌های خود داشته باشید.

سوالات متداول لوله مانیسمان: