لوله درزدار چیست؟ آشنایی با استانداردها، کاربردها و انواع

لوله‌های فولادی یکی از پرکاربردترین مقاطع صنعتی هستند که در بسیاری از حوزه‌های مختلف صنعتی به کار می‌روند. یکی از انواع مهم این لوله‌ها، لوله‌های درزدار است که به عنوان یکی از اجزای مهم که در انتقال سیالات، گازها و دیگر مواد مختلف شناخته می‌شوند. این لوله‌ها گزینه‌ای مناسب و مقرون به صرفه برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی به شمار می‌آیند. به همین دلیل آشنایی با مشخصات فنی لوله درزدار، انواع، کاربردها و استانداردهای آن اهمیت زیادی دارد. در ادامه به معرفی این نوع لوله خواهیم پرداخت.

لوله درزدار چیست؟

لوله‌های درزدار به لوله‌هایی گفته می‌شود که از جوش دادن لبه‌های ورق‌های فولادی تولید می‌شوند و  دارای یک درز در سطح لوله هستند. این لوله‌ها به دو دسته لوله درز مستقیم و درز مارپیچی تقسیم می‌شوند و از آنجایی که در صنایع مختلف استفاده می‌شوند و درز جوش آنها بر سطح کیفیت و مقاومت آنها تاثیر میگذارد، نحوه جوشکاری این لوله‌ها  اهمیت بالایی پیدا می‌کند. این لوله‌ها به دلیل فرآیند تولید کم هزینه‌تر از لوله‌های بدون درز برای کاربردهایی با فشار و دمای پایین یا متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین کاربردهای این لوله‌ها می‌توان به انتقال آب، گاز، نفت، سیستم‌های تهویه و موارد دیگر اشاره کرد.

مشخصات فنی لوله درزدار 

لوله‌های درزدار معمولا دارای سه جنس فولادی، استیل و آلیاژهای فولادی هستند که رایج‌ترین نوع آنها معمولا از ورق فولادی ST37 تولید می‌شوند و دارای مقاومت و دوام نسبتا خوبی هستند. این لوله‌ها معمولا در طول 6 متر و ضخامت 1 تا 20 میلی‌متر در انواع مختلفی تولید می‌شوند که در ادامه انواع لوله‌های درزدار معرفی می‌شوند.

استانداردهای لوله درزدار

از آنجایی که این لوله‌ها دارای کاربرد‌های گسترده در صنایع مختلف هستند باید بر اساس استانداردهای خاصی تولید شوند. این استانداردهای عبارتند از: 

• استاندارد ASME B16.25: این استاندارد برای جوشکاری لوله‌ها و اتصالات جوشی استفاده می‌شود که ابعاد، فاصله‌ها و زاویه‌های جوش مناسب باشند. 
• استاندارد ASME B16.49: در این استاندارد طراحی، ابعاد و الزامات برای اتصالات خمشی و روش‌های جوشکاری آورده شده است تا بر اساس این استاندارد لوله‌ها با کیفیت جوش بالاتری تولید شوند. 
• استاندارد ASTM: بر اساس این استاندارد مواد اولیه و ساختار لوله‌ها تعیین می‌شود و معمولا برای تولید لوله‌های صنعتی و ساختمانی مورد استفاده می‌گیرد.
• استاندارد ISO 9001: این استاندارد به مشخصات فنی لوله‌های درزدار مربوط است که رعایت این استاندارد تضمین می‌کند که تولید لوله‌ها مطابق با الزامات کیفیتی بین‌المللی صورت می‌گیرد.

کاربرد لوله‌های درزدار

لوله‌های درزدار یا درز جوش به دلیل هزینه تولید کم و تنوع بالا، در بسیاری از صنایع کاربرد دارند. در ادامه مهم‌‎ترین کاربردهای این لوله‌ها اشاره شده است:

• انتقال سیالات: از این لوله‌ها برای انتقال انواع سیالات مانند نفت‌، گاز و آب که دارای دمای کم هستند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• لوله‌کشی ساختمان‌ها: لوله‌های درزدار در لوله‌کشی انواع ساختمان‌ها برای سیستم گاز و آب کاربرد دارند.
• صنایع تولیدی: لوله‌های درز جوش به دلیل انعطاف‌پذیری که دارند در صنایع تولیدی سبک برای ساخت انواع نرده، فنس و حفاظ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• کشاورزی: این لوله‌ها برای ساخت گلخانه و انتقال آب در زمین‌های کشاورزی به کار گرفته می‌شوند.
• خودروسازی: برای ساخت قطعاتی مانند اگزوز خودرو کاربرد دارد.

انواع لوله درزدار کدامند؟

لوله‌های درزدار بر اساس نوع جوش و نوع لوله دو دسته تقسیم می‌شوند که هر یک دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند. در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم.

انواع لوله درزدار بر اساس نوع جوش

درز جوش در این لوله‌ها از بر کیفیت و میزان مقاومت لوله‌ها تاثیر می‌گذارد به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است. لوله‌های درزدار بر اساس نوع جوش به چهار دسته جوش مقاومتی الکتریکی (ERW)، جوش زیر پودری (SAW)، جوشکاری ذوبی الکتریکی و فرکانس بالا تقسیم می‌شوند. 

• جوش مقاومتی الکتریکی (ERW) یا درز مستقیم: جوشکاری لوله‌ها با استفاده از مقاومت الکتریکی و فشار بالا ایجاد می‌شوند و معمولا برای خطوط آب و گاز شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• جوش زیر پودری (SAW) یا مارپیچی: برای ایجاد درز جوش با این روش از الکترود استفاده می‌شود که در زمان جوشکاری از پودری برای جلوگیری برخورد هوا با الکترود به کار برده می‌شود. قطر لوله‌های تولیدی با این روش بسیار زیاد است.
• جوشکاری ذوبی الکتریکی: لوله‌های تولیدی با این روش معمولا دارای قطر بزرگ هستند و با حرارت بالا توسط جریان الکتریکی انجام می‌شوند.
• جوشکاری فرکانس بالا: با استفاده از دستگاه‌ها و فناوری‌های به روز، درز جوش را با گرما خیلی زیاد ایجاد می‌کند و معمولا لوله‌های تولیدی از کیفیت خیلی بالایی برخوردار هستند. 

انواع لوله درزدار بر اساس نوع لوله

• لوله‌های داربستی: یکی از پرکاربردترین نوع لوله‌ها در سازه‌های ساختمانی که در ابعاد، ضخامت و طول متفاوتی تولید می‌شوند و برای دسترسی به ارتفاعات و نقاط غیر قابل دسترس در ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

لوله داربستی چیست؟

لوله داربستی یکی از انواع لوله‌های پرکاربرد در صنایع ساخت‌وساز است که برای دسترسی به نقاط غیرقابل دسترس مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لوله‌ها در انواع و جنس‌های مختلفی تولید می‌شوند و دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. آشنایی با آنها به انتخاب بهتر در پروژه‌ها کمک می‌کند.

• لوله‌های ساختمانی: لوله‌هایی که برای ساخت انواع اسلکلت‌های فلزی ساختمان‌ها، نرده‌ها و سازه‌های سبک کاربرد دارند. 
• لوله‌های تست آب: این لوله‌ها برای انتقال آب و انجام آزمایشات مربوط به سیستم انتقال آب استفاده می‌شود که دارای مقاومت بالا در برابر فشار آب دارند. 
• لوله‌های گاز: این لوله‌ها برای انتقال انواع گاز شهری و صنعتی استفاده می‌شوند و داری استاندارد ایمنی بالایی هستند. 
• لوله‌های صنعتی: یکی از پرکاربردترین نوع لوله‌ها درزدار است که در بسیاری از صنایع مانند نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه‌ها استفاده می‌شوند و مقاومت بالایی در برابر فشار، حرارت و شرایط محیطی سخت دارند.

کارخانه های تولیدکننده لوله درزدار

با توجه به تنوع انواع لوله‌ها و کاربردهای گسترده‌ای که دارند، شناخت کارخانه‌های تولیدکننده می‌تواند به شما در انتخاب بهتر کمک کند. برخی از کارخانه‌های برجسته در این حوزه عبارت‌اند از:

• شرکت صنعتی سپنتا
• کارخانه پروفیل ساوه
• شرکت لوله‌سازی اهواز
• گروه صنعتی درپاد تبریز
• شرکت نورد و لوله سمنان
• فولاد علویجه

تفاوت لوله درزدار با لوله های بدون درز

لوله‌های درزدار و بدون‌درز از پرکاربردترین انواع لوله‌های فولادی محسوب می‌شوند، اما تفاوت‌های زیادی میان آنها وجود دارد. این تفاوت‌ها در جدول زیر ارائه شده‌اند.

لوله درزدار؛ لوله هایی پر کاربرد در انواع مختلف

در پایان می‌توان گفت، لوله‌های درزدار یکی مقاطع فولادی پرکاربرد در صنایع مختلف هستند که به دلیل فرآیند تولید مقرون به صرفه و ویژگی‌های خاص خود، در کاربردهای گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لوله‌ها دارای جای جوش هستند که با توجه به استانداردهای جهانی تولید می‌شوند که کیفیت و ایمنی را تضمین می‌کنند. با توجه به تنوعی که دارند، نیاز بیشتر پروژه‌ها را تامین می‌کنند.

سوالات متداول لوله درزدار: