بررسی، مقایسه و انتخاب ورق فولادی و تیرآهن مناسب برای ساخت انواع پل

سالانه بخش قابل توجهی از پروژه‌های عمرانی کشور، به پل‌سازی و راه‌سازی ارتباط پیدا می‌کند. پیمانکاران یا مجریان این پروژه‌ها، متناسب با ابعاد و طرح سازه خود، انواع مقاطع فولادی از جمله ورق‌های سنگین و تیرآهن‌هایی با ضخامت بالا را انتخاب و به کار می‌برند. از آنجا که چنین پروژه‌هایی، در مدت زمان طولانی و توسط اغلب مردم مورد استفاده قرار می‌گیرند، انتخاب یا کاربرد مصالح و مقاطع فولادی در آن‌ها از حساسیت بالایی برخوردار است. این مقاله از آهن صد، به عنوان راهنمای انتخاب تیرآهن و ورق سنگین فولادی برای پروژه‌های راه و پل‌سازی، نکات بسیار مهم و کاربردی را به پیمانکاران و خریداران این محصولات ارائه می‌دهد.

نقش تیرآهن و ورق سنگین در پروژه‌های عمرانی راه و پل‌سازی

در پروژه‌های عمرانی مانند ساخت راه‌ها و پل‌های جاده‌ای، استفاده از ورق سنگین و تیرآهن‌ با ابعاد و انواع مختلف، بسیار مرسوم است؛ برای مواردی همچون انتقال بار، افزایش استحکام در عرشه پل، مقابله با تنش و ارتعاش سازه، همواره نیاز حیاتی به این دو مقطع وجود دارد. ورق‌های سنگین معمولاً برای پوشش یا ساخت بدنه و تیرآهن‌ها برای مقاوم‌سازی و ایجاد اسکلت سازه مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته در برخی پروژه‌ها، از مصالح دیگر مانند بتن پیش‌تنیده یا خرپاها برای این موارد استفاده می‌شود اما ورق سنگین و تیرآهن از لحاظ ویژگی‌های فنی و کاربردی، مناسب‌تر هستند.

انواع تیرآهن مناسب برای راه و پل‌سازی

در پروژه‌های راه‌سازی و پل‌سازی، انواع مختلف تیرآهن شامل IPB ،IPE ،INP و…‌ با ابعاد گوناگون قابل استفاده بوده و هر کدام مزایا و توانمندی خاص خود را دارند. برخی از آن‌ها نسبتاً سبک هستند و کاربردشان موجب توازن سازه می‌شود؛ برخی دیگر نیز مانند تیرآهن هاش (IPB)، با ابعاد و ضخامت بالا برای سازه‌های سنگین و بزرگ مناسب هستند. بطور کلی سایز تیرآهن‌ها از ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌متر متغیر است؛ اما در ساخت پل‌ها و جاده‌ها، معمولاً از تیرآهن با ضخامت بالای ۴۰۰ میلی‌متر استفاده می‌شود. علاوه بر سایز، ویژگی‌های دیگر مانند طول، ارتفاع و ضخامت بال یا جان تیرآهن نیز برای پروژه‌های سنگین اهمیت دارد؛ به همین جهت، در برخی پل‌ها که دهانه‌ بزرگی دارند، استفاده از تیرورق‌های سفارشی با ابعاد خاص رایج است.

انواع ورق سنگین فولادی مورد استفاده در پروژه‌های عمرانی

ورق سنگین فولادی به ورق‌های سیاه، گالوانیزه، روغنی و آلیاژی گفته می‌شود که به دلیل ضخامت بالای ۱۰ میلی‌متر، از وزن زیادی برخوردارند. در میان رایج‌ترین ورق‌های سنگین فولادی می‌توان به ST52 ،A516 و A283 اشاره کرد که برای مقاوم‌سازی انواع پل‌های جاده‌ای مناسب هستند. این ورق‌ها، معمولاً در کف یا بدنه سازه قرار می‌گیرند تا مقاومت را افزایش داده و اسکلت‌بندی آن را نیز تقویت کنند. بسته به ابعاد و پیچیدگی پل‌ها، ورق سنگین با ضخامت‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به همین دلیل نیاز پروژه‌های مختلف به این‌گونه ورق‌ها یکسان نیست.

نکات کلیدی در انتخاب تیرآهن و ورق سنگین فولادی برای راه و پل‌سازی

• برای تهیه ورق سنگین یا تیرآهن مناسب پل‌سازی، باید انتخابی کاملاً آگاهانه و مطابق با نیازهای پروژه صورت بگیرد. پیمانکاران و مهندسان سازه حتماً باید میزان مقاومت کششی و تسلیم مورد نیاز جهت ساخت پل را بررسی و در انتخاب مقاطع فولادی به آن‌ها توجه کنند. 
• همچنین لازم است موارد مهم از جمله وزن نهایی سازه، مقاومت فونداسیون و فاصله دهانه‌های پل را محاسبه کرده و نیاز احتمالی پروژه به ورق‌ های تقویتی یا تیر ورق را شناسایی کنند.
•  در فرآیند انتخاب مقاطع نیز بهتر است محل اجرای پروژه (شهری، کوهستانی یا مرطوب)، شرایط محیطی (احتمال زنگ‌زدگی، خوردگی، زلزله یا باد شدید)، بودجه پروژه و زمان تحویل محصولات مورد بررسی قرار بگیرند.

راهنمای سایزبندی و ضخامت‌ها برای ساخت انواع پل

سازه‌های پل، به اشکال گوناگونی تولید شده و هر یک کارایی متفاوتی دارند؛ از سازه‌های شهری گرفته تا پل‌های جاده‌ای، به انواع و ابعاد مختلف تیرآهن یا ورق سنگین فولادی نیاز دارند. در جدول زیر، با توجه به نوع پل، طول دهانه و قدرت تحمل هر کدام، پیشنهادهایی درباره مقاطع و ضخامت آن‌ها ارائه می‌شود؛ این پیشنهادها، برگرفته از آیین‌نامه‌های رسمی و تجربه مهندسان عمران در پروژه‌های بزرگ کشور هستند.

معرفی برندها و کارخانه‌های معتبر تولیدکننده

در سازه‌های بزرگ و پیچیده‌ای مانند پل‌، بهتر است مصالح یا مقاطع فولادی از کارخانجات معتبر و   با سابقه خریداری شوند؛ چون ریسک اجرای این‌گونه پروژه‌ها بسیار بالا بوده و بکارگیری یک قطعه نامناسب می‌تواند منجر به خسارات زیاد و جبران‌ناپذیر گردد. از میان برندها و مجموعه‌های تولید کننده تیرآهن که محصولات خود را طبق استانداردهای مناسب پل‌سازی عرضه می‌کنند، می‌توان به ذوب آهن اصفهان، کارخانه فایکو و ظفربناب اشاره کرد. همچنین مجموعه‌هایی نظیر فولاد مبارکه، فولاد اکسین اهواز، کارخانه روی‌اندود و هفت الماس نیز جزء تولیدکنندگان معتبر ورق فولادی هستند که با اغلب پروژه‌های راه و پل‌سازی کشور سابقه همکاری داشته‌اند.

نکات مهم هنگام خرید تیرآهن و ورق سنگین

در صورتی که اجرای پروژه راه‌سازی یا پل‌سازی بر عهده شماست و تصمیم قطعی برای خرید تیرآهن یا ورق سنگین فولادی مناسب را دارید، توجه به چند نکته می‌تواند کمک زیادی به خرید شما بکند. پیش از هر اقدامی، باید از مهندس پروژه بخواهید نقشه‌های اجرایی سازه را در اختیار شما بگذارد؛ با این کار می‌توانید نیاز پروژه به مقاطع فولادی را با دقت شناسایی و یک خرید مناسب انجام دهید. هنگام انتخاب تیرآهن یا ورق سنگین فولادی، به کارخانه تولید کننده و برند محصول توجه کافی داشته و از وجود تائیدیه‌های کیفی و تست کشش در این مقاطع مطمئن شوید. همچنین فراموش نکنید که با فروشنده محصول، مواردی مانند زمان تحویل کالا، موقعیت انبار و شرایط حمل و نقل آن را هماهنگ نموده و حتماً فاکتور رسمی و گارانتی کالا را تحویل بگیرید. 

اشتباهات رایج در انتخاب یا خرید مقاطع تیرآهن و ورق

در مراحل انتخاب یا خرید تیرآهن و ورق سنگین فولادی برای پروژه پل‌سازی، معمولاً خطاهای زیادی رخ می‌دهد که با اندکی توجه و دقت می‌توان از بروز آن‌ها جلوگیری کرد. عدم همخوانی مقاطع با ابعاد سازه، کیفیت پایین محصولات و بروز آسیب در بخش‌های مختلف پل‌، از رایج‌ترین این مشکلات هستند که احتمالاً خسارت زیادی به پروژه وارد خواهند کرد. برخی از خریداران، به اشتباه تیرآهن‌های سبک را برای سازه‌های سنگین انتخاب کرده و بعد از مراحل نصب، متوجه عدم تناسب آن‌ها می‌شوند. یا گاهی اوقات ورق‌های فولادی نامناسب را در پروژه استفاده می‌کنند، در حالی که به مقررات و آیین‌نامه‌های پل‌سازی توجهی ندارند. در این‌گونه موارد، توصیه می‌شود بصورت دائم با مهندسان و متخصصان مشورت نموده و مقاطع مورد نیاز پروژه را از تأمین‌کنندگان معتبر خریداری کنید.

خرید ورق و تیرآهن از تامین کننده معتبر؛ آهن صد و اهمیت آن

همانطور که گفته شد، یکی از مهم‌ترین اشتباهات در فرآیند خرید ورق یا تیرآهن برای پل‌سازی، مراجعه به فروشندگان نامعتبر است. این فروشندگان ممکن است محصولات خود را با قیمت کمتری عرضه کنند، اما به کیفیت و کارآمدی آن‌ها در پروژه اطمینانی نیست؛ از این رو بهتر است پیش از سفارش یا خرید، حتماً اصالت فروشنده یا برند تولیدی را با دقت بررسی نمائید. پیشنهاد می‌شود یک تأمین‌کننده با سابقه مانند آهن صد را برای پروژه خود انتخاب کرده و از مزیت‌های پرشمار آن بهره‌مند شوید. این مجموعه، تیرآهن‌هایی با کیفیت بالا و تولید شده توسط برندهای بزرگ را در ابعاد مختلف به مشتریان خود عرضه می‌‌کند. همچنین با مراجعه به سایت آهن صد، امکان بررسی، مقایسه و برآورد قیمت تیرآهن به ازای هر کیلو یا شاخه وجود دارد. این مجموعه، قادر است انواع گریدها و ضخامت‌های ورق سنگین فولادی را در تناژ بالا برای مشتریان خود فراهم کند. خریداران می‌توانند قیمت ورق تولید شده توسط برندهای معتبر را در سایت آهن صد، بصورت لحظه‌ای مشاهده کرده و درباره انتخاب یا خرید آن از کارشناسان مشاوره رایگان دریافت کنند.

جمع‌بندی و توصیه نهایی

انتخاب ورق سنگین فولادی و تیرآهن برای پروژه‌های پل‌سازی، به دلیل پیچیدگی و کاربرد خاص آن‌ها، از حساسیت بالایی برخوردار است. پیمانکاران و مهندسان سازه در این پروژه‌ها، باید ابتدا نیازهای اصلی خود را شناسایی و یک تأمین‌کننده معتبر همچون مجموعه آهن صد را انتخاب کنند. لازم است برای هر کدام از قسمت‌های پروژه، تیرآهن یا ورق فولادی مناسب تهیه و مورد استفاده قرار بگیرد. خریداران باید هنگام انتخاب یا تهیه این محصولات، به مواردی نظیر گرید، ضخامت، مقاومت کششی و برند تولید کننده آن‌ها توجه کافی داشته باشند تا پروژه دچار مشکلات جدی نشود.

پرسش‌های متداول درباره انتخاب ورق سنگین فولادی و تیرآهن در پل‌سازی: