لوله اسپیرال چیست؟

لوله اسپیرال یک لوله فولادی است که به شکل مارپیچ جوش داده می‌شود. این شکل مارپیچ باعث می‌شود تا خواص فنی و مکانیکی خاصی پیدا کند و در صنایع خاصی هم از آن استفاده شود. 

اگر می‌خواهید دقیق‌تر بدانید که لوله اسپیرال چیست و چه تفاوتی با سایر لوله‌ها دارد و از این لوله در چه زمینه‌هایی استفاده می‌شود، حتما تا پایان این مطلب از آهن صد همراه ما باشید. 

تعریف لوله اسپیرال 

لوله اسپیرال از طریق یک فرآیند خم‌کاری نوار فولادی به دور یک مرکز تولید می‌شود. تولید این لوله به این صورت است که نوار خمیده، هم‌جهت با محور مرکزی لوله باشد. وزنی که این لوله دارد براساس کاربرد آن تغییر می‌کند. علاوه بر آن، نوع جوشکاری نیز با توجه به روش تولید، اهمیت زیادی دارد. 

از لوله اسپیرال به عنوان پایه در ساختارهای فولادی استفاده می‌شود. بنابراین مهم است که لوله چقدر استحکام دارد و دیواره‌های آن چه میزان فشاری را می‌توانند تحمل کنند. همین موضوع باعث می‌شود که جوش دادن لوله در مرحله تولید بسیار حائز اهمیت باشد. 

مشخصات فنی لوله اسپیرال

• لوله‌های درز پیچشی معمولا در طول 6 یا 12 متری تولید می‌شوند. 
• سایز این لوله معمولا از 5 تا 120 اینچ است.
• ضخامت آن 5 تا 25 میلی‌متر است.
• از جنس فولاد کربنی و فولاد آلیاژی ساخته می‌شود. (در صورت تقاضا، از جنس آلومینیوم هم تولید می‌شود)
• دو نوع اصلی لوله اسپیرال گالوانیزه و لوله اسپیرال ضد زنگ دارد. 

روش تولید لوله اسپیرال

برای تولید لوله اسپیرال، ورق‌های فولادی را با غلطک صاف و سپس لبه‌های آن را از ضایعات از پاک می‌کنند. زمانی که لوله به روش اسپیرال تولید می‌شود، قطر آن با تغییر زاویه اولیه ورق، تغییر می‌کند. در واقع برای تغییر قطر لوله، نیازی به تعویض قالب خط تولید نیست.

ادامه مراحل تولید لوله اسپیرال با به صورت تک مرحله‌ای و یا دو مرحله‌ای انجام می‌شود. در ادامه بررسی می‌کنیم هر کدام چه شکل است.

تولید تک مرحله‌ای

تولید تک مرحله‌ای لوله اسپیرال به سه قسمت تقسیم می‌شود:

• در بخش اول، ورق آماده می‌شود. ورق‌های فولادی به هم جوش خورده و دور لبه‌ها صاف می‌شود.
• در بخش دوم ورق شکل‌دهی می‌شود. در این مرحله لبه ورق خم می‌شود تا شکل لوله بگیرد.
• ورق شکل داده شده، جوشکاری زیر پودری (جوشکاری زیرپودری یا (SAW) یک فرآیند جوشکاری خودکار است که در آن از الکترود لخت و بدون روکش با طول پیوسته که دور قرقره پیچیده شده است، استفاده می‌شود. اطلاعات بیشتر درباره این نوع جوشکاری را اینجا بخوانید.) داخلی می‌شود. در مرحله آخر هم اول لبه داخلی و بعد لبه خارجی جوش داده می‌شود. 

در روش تک مرحله‌ای، 1 تا 3 متر لوله اسپیرال در هر دقیقه تولید می‌شود. یکی از معایبی هم که این روش تک مرحله‌ای دارد، همین کند بودن تولید آن است. این کند بودن هم بخاطر کند بودن سرعت جوشکاری زیر پودری است. 

تولید دو مرحله‌ای

تولید لوله اسپیرال دو مرحله‌ای به چهار قسمت تقسیم می‌شود:

• آماده سازی اولیه ورق
• شکل دهی
• جوش با GMAW (در جوشکاری GMAW از الکترود بدون پوشش به شکل ممتد و گازی که به عنوان ماده محافظ از ورود هوا به حوضچه جوش جلوگیری می‌کند، استفاده می‌شود. الکترود سیمی از بین یک قرقره عبور می‌کند و هدایت آن با گاز محافظ توسط یک تپانچه جوش انجام می‌شود.)
• جوشکاری زیر پودری

تولید دو مرحله‌ای لوله اسپیرال نسبت به تولید تک مرحله‌ای سرعت بیشتری دارد و در هر دقیقه حدودا 12 متر لوله تولید می‌شود. این سرعت بالا مزیت این روش است. 

مراحل این روش مانند تک مرحله‌ای است به جز مرحله جوش با GMAW که در این روش اضافه شده است. در واقع شکل دهی ورق به این وسیله انجام می‌گیرد و سپس مراحل جوشکاری داخلی و خارجی انجام می‌شود.  

مزایا و معایب لوله اسپیرال چیست؟

مزایا و معایب لوله اسپیرال را طی یک جدول بیان می‌کنیم:

تفاوت لوله های اسپیرال با درز مستقیم

لوله اسپیرال و لوله درز مستقیم دو نوع لوله متفاوت هستند که روش تولید، ساختار و کاربردهایشان متفاوت است. حالا به صورت دقیق‌تر بررسی می‌کنیم که تفاوت لوله درزدار و لوله اسپیرال چیست؟ 

واضح‌ترین تفاوت لوله درز مستقیم و لوله اسپیرال در ظاهر آنهاست. لوله درز مستقیم، با جوشکاری ورق فولادی صاف و به شکل استوانه تولید می‌شود. در لوله درز مستقیم، جوشکاری داخلی و خارجی به وضوح مشخص است و شکلی خطی دارد.

درز مستقیم برای لوله، می‌تواند نقطه ضعفی در برابر نیروهای خمشی و سایشی باشد. لوله‌های اسپیرال به وسیله جوشکاری مارپیچی تولید می‌شود. یعنی ورق‌های فولادی به صورت مارپیچی، پیچیده شده و به هم جوش می‌خورند. 

این ویژگی جوش مارپیچی باعث می‌شود که مقاومت و استحکام بالایی در برابر نیروهای خمشی و سایشی داشته باشد. 

تفاوت بعدی در این دو نوع لوله، در کاربردشان است. لوله اسپیرال در صنایعی که نیاز به انتقال مایع و یا گاز دارند استفاده می‌شود. سیستم‌های آب و فاضلاب، سیستم‌های زهکشی و خطوط لوله نفت و گاز نیز از این لوله استفاه می‌کنند. 

لوله درز مستقیم هم در صنایعی مثل ساختمان‌سازی، صنعت نفت و گاز و آبرسانی کشاورزی استفاده می‌شود. 

بهترین کارخانه های تولید کننده لوله اسپیرال

از آنجایی که کاربردهای لوله اسپیرال متعدد است، کارخانه‌های مختلفی اقدام به تولید این لوله کرده‌اند. از بهترین کارخانه‌هایی که لوله درز پیچشی تولید می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• لوله اسپیرال کالوپ اصفهان
• کارخانه لوله‌سازی خلیج فارس
• شرکت ایران اسپیرال اصفهان
• لوله اسپیرال صفا
• لوله اسپیرال آذربایجان
• کارخانه لوله اسپیرال سلفچگان
• کارخانه‌ لوله‌سازی آریا نورد خلیج فارس

شما می‌توانید لوله اسپیرال را به راحتی از طریق پلتفرم آهن صد با کف قیمتی بازار از بهترین کارخانه‌های تولید کننده خرید کنید. 

سوالات متداول

1- لوله‌های اسپیرال در چه انواعی تولید می‌شود؟

این نوع لوله در جنس‌های فولادی، استیل و گالوانیزه تولید می‌شود.

2- مقاومت لوله های اسپیرال بیشتر است یا لوله های درز مستقیم؟

از آنجایی که لوله اسپیرال یا درز پیچشی شیارهای مارپیچی جوش‌خورده‌ای دارد، جزو مقاوم‌ترین لوله‌ها محسوب می‌شود و استحکام زیادی در برابر ترک خوردن، پکیدن و شکست لوله دارد.

3- چگونه می‌توان کیفیت لوله اسپیرال را بررسی کرد؟

کیفیت لوله‌های اسپیرال از طریق تست‌های مختلف مانند تست فشار، تست جوش و بررسی‌های فنی دیگر انجام می‌شود. استانداردهای بین‌المللی نیز معیارهای مشخصی برای کیفیت این لوله‌ها تعیین کرده‌اند.

4- مزایای استفاده از لوله اسپیرال چیست؟

لوله‌های اسپیرال به دلیل مقاومت بالا، امکان تولید با قطرهای بزرگ و هزینه تولید نسبتاً پایین، برای پروژه‌های مختلف از جمله انتقال آب، نفت و گاز بسیار مناسب هستند.